Jak dobrać grubość izolacji do instalacji HVAC?

Załącznik nr 2 do obowiązujących Warunków Technicznych określa graniczne wymagania, jakie powinny spełniać izolacje techniczne przewodów rurowych w instalacjach centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej oraz instalacjach chłodu i ogrzewania powietrznego. Mimo, iż przepisy w tym zakresie zostały znowelizowane odpowiednio w 2017 i w 2021 roku, to brakuje w nich konkretnych informacji dotyczących prawidłowej grubości izolacji elementów instalacji HVAC. Problematyczne dla projektantów i wykonawców jest przede wszystkim to, w jakiej temperaturze współczynnik lambda powinien wynosić 0,035 W/mK.

– Wysokość temperatury w jakiej powinna być badana lambda materiału izolacyjnego reguluje norma PN-B-02421:2000 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo – Izolacja cieplna przewodów, armatury i urządzeń – Wymagania i badania odbiorcze”, wedle której lambda izolacji powinna być określana dla temperatury 40°C – wyjaśnia Paweł Stankiewicz, ekspert firmy Owens Corning PAROC Polska.

Pojawia się od razu następujące pytanie: co w przypadku izolacji technicznych, które charakteryzują się inną lambdą niż 0,035 W/mK przy temperaturze 40°C? Jak dobrać wtedy odpowiednią grubość? Informacji o wymogach w stosunku do takiego materiału próżno szukać w rozporządzeniu o warunkach technicznych, aczkolwiek wspomniana norma podaje wzór pozwalający na samodzielne obliczenie prawidłowej grubości mat czy otulin izolacyjnych:

gdzie:
e – grubość izolacji określona zgodnie z WT (mm)
D – średnica zewnętrzna izolowanego przewodu (mm)
λ1 – współczynnik przewodzenia ciepła materiału w temperaturze 40°C (W/mK)

Tabela 1: Grubości izolacji przewodów rurowych w instalacjach CO, CWU (łącznie z przewodami cyrkulacyjnymi) i instalacji chłodu dla różnych współczynników przewodzenia ciepła.

Obliczenia uzupełniające, które dotyczą m.in. minimalnej grubości izolacji, punktu rosy i strat ciepła instalacji HVAC można wykonać także między innymi przy użyciu fachowych narzędzi kalkulacyjnych. Przykładem jest znany od lat na rynku PAROC Calculus – specjalny kalkulator grubości izolacji, który pozwala uwzględnić szeroki zakres parametrów określających dane zastosowanie i środowisko.

PAROC Calculus – wsparcie dla projektantów instalacji

Na stronie internetowej PAROC do dyspozycji projektantów i inżynierów instalacji oddano profesjonalne narzędzie kalkulacyjne. Prosty interfejs i zaawansowane funkcjonalności aplikacji umożliwiają wykonanie niezbędnych obliczeń w sposób bardzo szybki, a jednocześnie kompleksowy i uwzględniający wiele zmiennych. Program umożliwia dobór ekonomicznych i energooszczędnych izolacji do systemów grzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych, instalacji wodnych oraz do instalacji przemysłowych.

Narzędzie uwzględnia w obliczeniach kanały wentylacyjne, rurociągi oraz zbiorniki wykorzystywane w procesach przemysłowych. W najnowszej aktualizacji oprogramowania pojawiła się też nowa funkcja pozwalająca obliczyć straty ciepła zaworów i kołnierzy (zarówno izolowanych, jak i nieizolowanych). Kalkulator grubości izolacji PAROC został zaprojektowany w taki sposób, by uwzględniał straty ciepła wynikające z mostków termicznych zlokalizowanych w obrębie rurociągów i ciągów podwieszanych.

Obliczanie grubości izolacji łatwiejsze niż kiedykolwiek wcześniej

PAROC Calculus bazuje na normie PN-EN ISO 12241 „Izolacja cieplna wyposażenia budynków i instalacji przemysłowych – Zasady obliczania” i pozwala ustalić m.in. spadek temperatury, temperaturę powierzchni, wielkość strat ciepła z układu oraz punkt rosy w rurach, zbiornikach przemysłowych, zaworach, kołnierzach i kanałach wentylacyjnych. Kalkulator grubości izolacji umożliwia określenie konkretnych średnic rur i wymiarów kanałów przy czym jego wyliczenia nie są uśrednione, a bardzo precyzyjne, co odróżnia go od narzędzi o podobnym charakterze.

– Dzięki PAROC Calculus projektant może uwzględnić kształt izolowanego elementu, materiał z jakiego został wykonany, wymiary, ciężar izolacji oraz czynniki środowiskowe, takie jak m.in. średnia prędkość wiatru, temperatura zewnętrzna czy wilgotność względna. Interfejs programu jest prosty i czytelny, co znacząco ułatwia obsługę oraz dobór izolacji technicznych – podkreśla Paweł Stankiewicz.

Z kalkulatora grubości izolacji, a także innych dedykowanych narzędzi dla projektantów, można skorzystać na stronie PAROC.