Narastający problem zanieczyszczonego powietrza – wyzwanie XXI wieku?

Źródła zanieczyszczeń

Jak już wspomniano, zanieczyszczenia powietrza można podzielić na te pochodzenia naturalnego oraz te, które generuje człowiek. Te naturalne biorą się chociażby z pożarów, do których dochodzi w lasach czy na sawannach, z gejzerów, burz piaskowych, z roślin i z grzybów (pyłki, zarodniki), z wybuchów wulkanów, etc. Do zanieczyszczeń naturalnych zaliczymy także bakterie, wirusy i alergeny, które także unoszą się w powietrzu, którym oddychamy.

Jednak człowiek również w dużym stopniu przyczynia się do zanieczyszczenia powietrza, którym oddycha. Zanieczyszczenia, których źródło jest działaniem człowieka dzielić można na energetyczne, przemysłowe, komunikacyjne oraz komunalno-bytowe. Wynikają one ze spalania paliw kopalnych, na skutek działania przemysłu i rolnictwa, pochodzą z tzw. niskich źródeł emisji jak piece czy samochody, etc.

Czasem sobie tego nie uświadamiamy, ale wdychanie zanieczyszczonego powietrza skutecznie skraca życie człowieka. Jak podają niektórzy uczeni, zanieczyszczenie smogiem może skrócić ludzkie życie nawet o 3 lata. Tak samo niebezpieczne jest oddychanie powietrzem zanieczyszczonym mikrobiologicznie przez bakterie czy wirusy. Nauczyła nas tego dobitnie pandemia koronawirusa SARS-CoV-2.

Dezynfekcja powietrza ultrafioletem

Skupmy się więc przez chwilę na problemie mikrobiologicznych zanieczyszczeń powietrza oraz na sposobie ich eliminacji. Do tego typu zanieczyszczeń zaliczymy wszelkie bioaerozole w postaci bakterii i ich endotoksyn, grzybów pleśniowych oraz ich metabolitów, wirusów oraz alergenów kurzu domowego. Zanieczyszczenia te mają różne źródła – może to być niedrożność lub brak konserwacji urządzeń wentylacyjnych i klimatyzujących, ludzie, pyły pochodzenia organicznego, a także sprzęt i wyposażenie budynków. Często wzrost zanieczyszczeń tego typu rośnie, gdy sprzyja im temperatura i wilgotność powietrza.

Sposobem na dezynfekcję powietrza z zanieczyszczeń mikrobiologicznych jest stosowanie urządzeń emitujących ultrafiolet UV-C. Przykładem takowych są promienniki Klingenburg, które sztucznie wytwarzają promieniowanie ultrafioletowe UV-C i dezynfekują powietrze przepływające przez instalację wentylacyjno-klimatyzacyjną.

Ultrafiolet UV-C jest rodzajem promieniowania elektromagnetycznego, które emituje Słońce. Jego fala wynosi 10-400 nm i nie jest widoczna dla ludzkiego oka. Naturalnie promieniowanie to nie dociera w dużym stopniu do powierzchni Ziemi, gdyż wychwytuje je ozon, dlatego generuje się go sztucznie w wysoko wyspecjalizowanych promiennikach, służących celom człowieka. Cele te to eliminacja mikroorganizmów z powietrza. Ultrafiolet UV-C penetruje powłoki organizmów jak grzyby, pleśnie i bakterie oraz wirusy i niszczy ich DNA/ RNA, dzięki czemu dezaktywuje się ich zdolność do reprodukcji. Tak unieszkodliwione patogeny nie stanowią tym samym zagrożenia dla człowieka.

Promienniki ultrafioletu montować można zarówno w domach, jak i w miejscach, gdzie czyste powietrze i brak patogenów są szczególnie ważne. Można do nich zaliczyć szpitale, przychodnie, przedszkola i szkoły, a także laboratoria, apteki, gabinety kosmetyczne czy komunikację zbiorową.